Tilâvet Odasından, Dâhil-i Uşşâk da denilen Huzûr-ı Pîr’e Haşan Paşa tarafından 1599 yılında yaptırılmış olan gümüş kapıdan geçilir. Huzûr-ı Pîr; Gümüş kapıdan Hz. Mevlânâ’nın türbesine kadar uzanan ve Kademât-ı Pîr denilen mekânın güney kısmında yer alan Hz. Mevlânâ’nın ailesi ile Mevlevi büyüklerinin mezarlarının bulunduğu Kıbâbu’l- Aktâb, Post Kubbesi, aileyle birlikte Konya’ya gelen Horasan erenlerinin sandukaları…

Huzûr-ı Pîr’in güneyinde yerden 70 cm. yüksekliğinde doğu-batı yönünde uzanan mezar sandukalarının bulunduğu üzeri kubbelerle örtülü kısımdır. Gümüş kafesten itibaren boydan boya yaldızlı şua biçimli Sultan II. Mahmud döneminde yaptırılan demir parmaklıkla ayrılmıştır. Kıbâbu’l-Aktâb’ın duvarları kalem işi ve yazılarla, kubbelerin etekleri salbek motifleriyle süslenmiştir. Bu süslemeler ilk olarak II. Bayezid döneminde yapılmıştır. Zamanla kaybolan bu…

Dergâhın doğusunda Gül Bahçesine açılan kapıdır. Davranışları sebebiyle ihtar ve ikaz edilen, nihayet Dergâh’tan uzaklaştırılması gereken kişilere akşamdan sonra bu kapıdan yol verildiği için Küstâhân Kapısı olarak da isimlendirilmektedir. Veled Çelebi İzbudak tarafından yaptırılmış olan kapının kitabesi bulunmamaktadır. Dergâhlar kapatıldığında üzeri sıva ile kapatılmış olan kapı, 1991 yılında Gül Bahçesinin düzenlendiği sırada açılmıştır.

Dergâhın güneyinde Üçler Mezarlığına bakan kapısıdır. Osmanlı Sultanı II. Mahmud tarafından yaptırılan söveleri gök mermerden, sundurması ahşaptan yapılan kapının üzerinde Sultanın Adlî imzalı mermerden yapılmış tuğrası mevcuttur. Mevlevîlik geleneğinde vefat edenler için “öldü”, defnedildikleri yer için de “kabristan” veya “mezarlık” kelimeleri kullanılmaz. Bunların yerine vefat edenler için “Hakk’a yürüdü”, defnedildikleri yer içinse -sadece sustular, ama…

Dergâhın kuzey kapısıdır. Çelebi Evine ve Çelebilerin ikamet ettiği mahalle açıldığı ve Çelebi Efendilerce kullandığı için Çelebiyân Kapısı olarak adlandırılmıştır. Kapı kemeri üzerinde onarımı yaptıran Adlî mahlaslı Sultan II. Mahmud’un tuğrası ile kapı sövelerinde ve kemer alınlığında dergâhlar açık iken kullanılan tevazu zincirlerinin takıldığı kancalar yer almaktadır.

Mevlânâ Müzesi’nin meydana açılan batı yöndeki cümle giriş kapısıdır. Mevlevi dervişleri bu kapıyı kullandıkları için Dervîşân Kapısı adıyla anıla gelmiştir. Kapının söveleri kurşunî mermerden olup basık bir kapı açıklığına sahiptir. Kapının kurşun kaplı alınlığında mermerden yapılmış destarlı Mevlevi sikkesi ile yan sövelerinde ve kemer alınlığında tevazu zincirinin kancaları yer almaktadır. Kapı kemerinin üzerine Dedegân Hücreleri…

Konya surlarının dışında Selçuklu Sarayına âit olduğu ifâde edilen Gül Bahçesi, Sultan Alâeddin Keykubâd tarafından, dâvetini kırmayıp Karaman’dan Konya’ya gelen Mevlânâ’nın babası Sultânü’l-Ulemâ Bahâeddin Veled’e hediye edilmiştir. Bahâeddin Veled 1231 yılında vefat edince, “kendisinin, çocuklarının ve ahfâdının kabirlerinin burada bulunmasını arzu ettiği” vasiyeti uyarınca, Gül Bahçesi’ne defnedilir. Daha sonra Hz. Mevlânâ’nın oğlu Alâeddin Çelebi, yakın…

Karaman Beylerbeyi Hürrem Paşa için 1528’de Sadrâzam İbrahim Paşa tarafından yaptırılmıştır. Matbah-ı Şerifin doğusunda yer alan sekizgen plânlı tipik Osmanlı türbesinin girişinin önünde iki sütunlu, dört sivri kemer üzerine basan kubbeli bir revak bulunmaktadır. Türbenin doğu, batı ve güneyinde üç penceresi mevcut olup, sivri kemerli kapı alınlığının içi rûmî motiflerle süslenmiştir. Türbede bulunan mermerden yapılmış…

1573-74 yıllarında Karaman Beylerbeyi Sinan Paşa için yaptırılan sekizgen planlı türbenin on altıgen kasnak üzerine oturan kubbesi kurşun kaplıdır. Türbe gövdesinin dört yüzünde üstte sivri kemerli, diğer üç yüzünde ise alta sivri kemer almlıklı pencerelerle, üstte dairevi pencereler açılmıştır. Pencerelerin sivri kemerlerinde ve alınlıklarında iki renk taş kullanılmıştır. Türbede Sinan Paşa’ya âit mermerden yapılmış mezar…

Sekizgen planlı türbe 1585’te Karaman Beylerbeyi Murad Paşa’mn kızı Fatma Hâtûn için yaptırılmıştır. Kapının söveleri ve basık kemeri mermerden olup üzerine ters-düz lâle motifleri işlenmiştir. İç kısmı kalem işi süslemelerle tezyin edilen sekizgen planlı türbenin on altıgen kasnak üzerine oturan kubbesi kurşun kaplıdır. Kubbe geçişlerinde madalyonlar içerisinde Besmele, Allah, Muhammed, Ebû Bekir, Ömer, Osman, Ali,…